Je zal er vast wel eens over hebben nagedacht terwijl je op je lekkere latte bij de Starbucks stond te wachten: hoe word ik een barista? Het is natuurlijk ook helemaal niet zo verkeerd! Lekkere koffies maken en leuke kunstwerkjes op het schuim creëren. De “per ongeluk” mislukte mag je zelf opdrinken, noem maar op. Toch komt er meer bij kijken dan alleen het maken van koffies. Wat dat allemaal is, gaan we je in deze blog uitleggen!

Wat is een Barista?

Laten we helemaal bij het begin beginnen. Een barista is een vakman/vrouw die zich bezighoudt met het bereiden van espresso en alle bijbehorende koffieproducten zoals cappuccino’s, latte ’s, ristretto, en in veel gevallen ook de zogenoemde “Latte Art.” Je komt een barista tegen in restaurants, cafés, bars, maar ook gewoon in een traditionele koffiezaak. Elke barista heeft wel een specifiek talent. Daarnaast verschilt onderling ook de professionaliteit. Sommigen voeren dit namelijk uit als hun fulltime beroep, terwijl het voor anderen een gezellige bijbaan is.

Wat doet een barista?

De hoofdtaak van een barista is het maken van koffie. In veel restaurants en lunchrooms krijg je echter ook andere taken, afhankelijk van de grootte van het bedrijf.

Binnen een klein café is de kans groot dat de barista ook andere dranken klaarmaakt, zoals thee, frisdrank, chocolademelk, en soms zelfs alcohol. Vaak zal de barista hier ook de bestellingen rondbrengen wanneer er geen bediende aanwezig is. Het is dus belangrijk dat de barista niet alleen behendig is met de koffiebonen, maar dat hij/zij ook klantgericht is en vriendelijkheid uitstraalt.

In een drukbezocht restaurant is de kans groot dat de barista ondersteund wordt door ander personeel, waardoor de barista zich alleen op de koffie hoeft te focussen.

Wat een barista wel moet kunnen, is om al de apparatuur met betrekking tot de koffie schoon te maken aan het eind van de dag. Gelukkig leert een barista dit vaak tijdens de eerste paar dagen van zijn/haar nieuwe werkplek. Elk apparaat werkt namelijk anders, waardoor je er op een bepaalde manier mee om moet gaan.

Zijn er Barista Opleidingen?

Zoals hierboven al vernoemd werd, zijn er professionele barista’s en barista’s die voornamelijk als bijbaan deze titel vervullen. De laatste categorie hoeft over het algemeen geen opleiding te volgen, maar zal wel een kleine cursus binnen het bedrijf zelf volgen om de basis onder de knie te krijgen.

Toch is er voor iedereen de mogelijkheid om een opleiding tot barista te volgen. Binnen Nederland zijn er al tientallen professionele scholen die deze opleiding aanbieden. Elke school biedt haar eigen collectie aan cursussen en programma’s aan. Zo kun je een volledige opleiding volgen, maar ook kiezen voor alleen een basiscursus, of een specifieke training voor latte art en slow brewing.

Verschillende soorten opleidingen

Elke opleiding heeft een ander doel. De ene opleiding focust zich op het totale plaatje, waar andere opleidingen juist één onderdeel analyseren en toetsen. Hieronder vind je een kort overzicht van verschillende soorten opleidingen, zodat je een beter beeld hebt van het Nederlandse aanbod.

• Master Barista Opleiding. Deze opleiding duurt een jaar, waarbij je allerlei technieken en kennis aanleert. Je leert hoe je bonen moet roosteren, hoe je ze het lekkerst klaarmaakt, hoe verschillende koffiebonen smaken en natuurlijk allerlei manieren waarop je deze koffies kunt klaarmaken.
• Latte Art. Tijdens deze korte cursus leer je de verschillende manieren om figuren in je koffie te maken. Daarnaast leer je ook welke melksoorten welk schuim creëren, want ook daar zit een verschil in.
• Slow Coffee. Slow Coffee laat een drankje anders smaken dan een reguliere espresso. Bij deze cursus leer je een slow coffee te zetten en de techniek die daarbij komt kijken.
• Horeca Training. Deze training wordt vaak met een team van dezelfde werkplek gedaan. Dit is ideaal voor een lunchroom waarbij er meerdere parttime medewerkers werken.

Daarnaast zijn er nog SCA-opleidingen die zich richten op het specifieke niveau van de barista, maar ook op de vaardigheden van je zintuigen en hoe je deze kan gebruiken tijdens je beroep als barista. Als laatste heb je ook nog een zomerschool waarin je de basis van het koffiezetten meekrijgt.

Over de barista cursus

Vrijwel alle opleidingen en cursussen hebben een onderdeel waarin je de theorie leert en een praktijkgedeelte. De International Tea and Coffee Academy biedt de theorie van één van hun opleidingen online aan[1]. Toch wordt er in de meeste gevallen van je verwacht dat je fysiek aanwezig bent bij de les(sen), zodat je direct je kennis kan toepassen in de praktijk.

Dankzij de vele opleidingen die de verschillende scholen aanbieden, kun je op verschillende plaatsen in het land terecht. Zo heb je een locatie in Utrecht en Den Haag, maar ook in Amersfoort, Rotterdam, Arnhem en Zwolle. Daarnaast kun je ook een professional inhuren om op de locatie van je restaurant of bar een training te komen geven. Deze duurt vaak 3 uur waarin je veel bezig bent met het toepassen van de praktijkkennis.

Certificaten en Diploma’s

Na het afronden van een opleiding en cursus moet je een examen afleggen. Hierin moet je zelfstandig laten zien dat je de kennis succesvol kan toepassen in de praktijk. Lukt dit je, dan ontvang je een bijpassende diploma of certificaat. Deze laat zien wat je specialisatie is en staat mooi op je CV.

Het meest voorkomende certificaat is een SCA-certificaat. SCA staat voor ‘Specialty Coffee Association’. Dit certificaat wordt internationaal erkend, waardoor je overal terecht kunt met je kennis[2].

Latte Art

Veel mensen raken geïnspireerd om barista te worden door de vele onlinevideo’s waarin mensen hun Latte Art laten zien. Latte Art wordt letterlijk vertaald naar melkkunst, en dat is het eigenlijk ook.

Latte Art ontstaat wanneer iemand opgeschuimde melk bij een koffieshot schenkt en daarbij een leuke tekening of patroon creëert. Twee veelvoorkomende tekeningen zijn een graansprietje en een tulp. Jaarlijks worden er in Nederland kampioenschappen georganiseerd waarbij barista’s hun talenten kunnen laten zien[3].

Je kan ook latte art op een makkelijkere manier maken. Dit doe je door een scherp voorwerp te gebruiken om een tekening mee te maken in de opgeschuimde melk. Dit wordt ook wel etsen genoemd. Je ‘etst’ namelijk een tekening in het schuim.

Werken als Barista

Voordat je je aanmeldt voor een barista opleiding, is het wel handig om te weten of je een plek hebt waar je aan de slag kan gaan. In principe heb je veel mogelijke plekken waar je als barista aan de slag kan, omdat er overal wel een café of restaurant te vinden is.

Een andere optie is om voor jezelf te beginnen. Je kunt ervoor kiezen om je alleen te focussen op koffie, maar je kunt er ook een gezellige lunchroom van maken waar mensen terecht kunnen voor allerlei dranken en etenswaren. Hou er wel rekening mee dat je in dit geval meerdere certificaten nodig hebt om aan de eisen van de NVWA te voldoen.

Verdiensten

Wat je verdient als barista is afhankelijk van je leeftijd, ervaring en de plek waar je werkzaam bent. Volgens de nationale beroepengids verdient een fulltime barista tussen de €1700 en €2000 bruto per maand[4]. Daarnaast heb je ook recht op 20 tot 25 vakantiedagen en compensatie op feestdagen.

Als barista verdien je dus niet vreselijk veel. Wel krijgen veel barista’s een deel van de fooi van het bedrijf waar zij werken. Vaak geldt, hoe beter de service is, des te hoger is de fooi.

Wanneer je een eigen bedrijf hebt, kun je zelf bepalen hoeveel je wil/gaat verdienen. Toch moet je er wel rekening mee houden dat het opzetten van je eigen bedrijf veel investeringen kost, dus dat je je hoge salaris pas na een paar jaar, of wellicht helemaal niet terug zal zien. Het belangrijkste is uiteindelijk dat je plezier uit je baan haalt.

In het kort

Je kunt al vrij makkelijk aan het werk gaan als barista. Toch is het fijn om in ieder geval een cursus te hebben gevolgd, zodat je precies weet op welke manier je het beste een koffie klaarmaakt. Er zijn verschillende type cursussen en opleidingen die je kunt volgen om een professionele barista te worden, waarbij je na afloop een officieel SCA-certificaat krijgt. Deze laat zien over welke kennis je beschikt, zodat je toekomstige werkgever ook direct weet waar hij/zij aan toe is.

Binnen het beroep als barista voer je regelmatig ook andere taken uit, waardoor klantgerichtheid een grote pré is in dit vakgebied. Je zal niet snel rijk worden als barista, maar zolang je plezier hebt in je baan, verdien je er al snel genoeg mee.

[1] https://itcacademy.nl/trainingen-koffie/

[2] https://sca.coffee/

[3] https://scanederland.coffee/wedstrijden/

[4] https://www.nationaleberoepengids.nl/barista#salaris